3
Lần đầu tiên gặp Thái thượng hoàng là vào đêm thị tẩm. Ta bị dọn dẹp sạch sẽ như con lợn chuẩn bị cho mổ thịt, rồi được đưa thẳng lên giường của ông. Toàn thân run rẩy, nhưng trong đầu lại tràn ngập những ý nghĩ trái đạo: thật lòng mà nói, Thái thượng hoàng đã hơn tám mươi tuổi, liệu còn thực sự muốn người hầu hạ trên giường? Ta không biết, cũng không dám hỏi. Đầu óc hoàn toàn trống rỗng, cho đến khi ông chống gậy lững thững bước vào – già thật sự quá già rồi! Ông ngồi xuống mép giường trò chuyện với ta, không vội lên giường, có lẽ việc tự leo cũng đã là khó khăn với ông.
Trong lòng ta thầm nghĩ, nhưng miệng vẫn ngoan ngoãn trả lời. Thái thượng hoàng chậm rãi kéo dài giọng:
Vậy ông nội ngươi là ai, quan chức phẩm cấp thế nào?
Ta cúi đầu đáp, ông trầm ngâm hồi lâu, nhưng vẫn không thể nhớ ra. Thấy ông lắc đầu vài lần, ta đành phải nhắc đến cụ nội mình.
Thần thiếp là cháu cố của Tạ Quốc công Diêu Hy.
Gương mặt già nua của Thái thượng hoàng cuối cùng cũng nở nụ cười, như hồi tưởng lại người bạn cũ:
Hóa ra ngươi là hậu nhân của Cảnh Minh, trẫm và Cảnh Minh thuở nhỏ cùng nhau lớn lên.
Dòng họ nhà ta từng vang danh, dòng chính vẫn là Tạ Quốc công lừng lẫy. Nhưng những điều ấy chẳng liên quan gì đến ta, bởi ông nội ta là con thứ, phụ thân ta cũng vậy, và điểm chung duy nhất là chẳng được ai sủng ái. Khó nhọc lắm mới đến đời ta được dính chút dòng chính, vậy mà kết cục lại là ở bên Thái thượng hoàng này, con đường phía trước tối mịt. Ta tâng bốc:
Thần thiếp cũng từng nghe trưởng bối trong nhà nhắc đến tình nghĩa quân thần giữa Người và cụ nội.
Nói dối thôi! Phụ thân ta chỉ biết than phiền gia gia thiên vị đại bá và ngũ thúc, còn gia gia thì suốt ngày chê bai mấy người em ruột.
Thái thượng hoàng bỗng hứng khởi, chống hai tay lên giường, tự mình trèo lên. Ngay cả khi ta định đỡ, ông cũng tránh:
Trẫm trước kia leo cây rất giỏi, thường cùng Cảnh Minh đi trộm trứng chim, không cần ngươi đỡ.
"Trước kia" mà ông nói chắc đã là sáu, bảy mươi năm trước, đủ lâu để tính bằng mấy đời ta. Ông vừa lên giường, tim ta đập mạnh, ông vỗ vỗ bên cạnh, bảo ta ngồi xuống.
Bọn tiểu bối các ngươi tuổi còn nhỏ, chẳng biết gì cả, nghe trẫm kể chuyện xưa cho mà nghe.
Ta làm ra vẻ vui mừng vừa phải, nhìn ông chăm chú, hoàn toàn thỏa mãn cơn hứng hoài niệm của ông.
4
Thái thượng hoàng tuổi cao, lời nhiều, lải nhải hồi tưởng chuyện cũ suốt gần nửa đêm. Nhưng so với thị tẩm, ta tình nguyện nghe ông kể về việc năm xưa xúi cụ nội ta leo cây hái quả, rồi lúc bị phát hiện thì bỏ mặc cụ mà chạy trước. Ông kể đến lúc cao hứng thì ha hả cười lớn.
Ngươi sao không cười?
Ta mím môi, miễn cưỡng nhếch miệng. Ông hại là hại cụ nội ta, cười tổ tiên ngu ngốc thì sao lại thấy là lạ trong lòng?
Thái thượng hoàng cũng không hài lòng với nụ cười của ta:
Hậu nhân của Cảnh Minh sao lại ngốc thế này, khác hắn đến mười vạn tám nghìn dặm!
Ta bị giọng điệu ấy làm giật mình, vội quỳ ngay trên giường lạy tạ.
Ai bảo nhà ta không phải dòng chính, nên chẳng hưởng được chút khí chất “gió mát trăng thanh” của cụ nội. Hơn nữa, nếu thật sự kế thừa được một phần mười tài năng của cụ, giờ này ta có phải đang làm thiếp cho một ông lão đâu! Không khéo, nếu cụ biết cháu gái mình làm thiếp cho “bạn thuở nhỏ” của cụ, chắc cụ tức sống lại mất! Thật bực!
Không kìm được, bị Thái thượng hoàng bắt gặp vài phần.
Tiểu nha đầu còn giận sao?
Thần thiếp không dám.
Cái gan này cũng chẳng giống Cảnh Minh, sao cứ như con chuột thế?
5
Lão Thái thượng hoàng này ngủ muộn nhưng dậy sớm, suýt vắt kiệt sức ta. Ta vừa chợp mắt một chút đã nghe thấy động tĩnh ông thức dậy. Nghĩ đến phép tắc, ta nghiến răng véo mạnh vào đùi mình mới gượng ngồi dậy. Lần đầu hầu hạ nam nhân mặc áo, động tác lóng ngóng, thắt lưng đưa qua đưa lại mấy lần mới tìm được đúng chỗ. Không chú ý dưới chân, vừa đưa tay ra thì loạng choạng, Thái thượng hoàng né nhanh đến mức ta suýt ngã cắm đầu xuống đất. Ta sợ hồn bay phách lạc, quỳ phịch xuống:
Thần thiếp biết tội.
Thái thượng hoàng phẩy tay, bảo ta quay về. Ta quỳ yên không dám động, chẳng rõ "quay về" là về tẩm thất của ta hay là về dưới đất gặp cụ nội.
Được rồi, trẫm ở đây không cần ngươi. Hấp tấp suýt làm trẫm bị thương, lại còn mang tiếng là hậu nhân của Cảnh Minh.
Lúc này ta mới thở phào, rón rén lui ra. Trải qua một trận náo loạn, trời vừa hửng sáng. Thật chẳng hiểu Thái thượng hoàng ra ngoài đi dạo làm gì, gặp quỷ thì có! Ta lẩm bẩm đi được nửa đường thì gặp Du Quý Thái phi cũng đang tản bộ sáng. Ta cuối cùng cũng biết vì sao bà ban ngày hay ngủ bù — lịch sinh hoạt này thực sự có vấn đề! Chẳng lẽ người già đều thích tự làm khổ mình thế sao? Ta hơi lo lắng sau này mình già sẽ lạc lõng… nhưng nghĩ lại, chắc ta chẳng có phúc sống đến chừng ấy tuổi. Thật buồn.
6
Ngủ một giấc tới khi tự tỉnh, sướng! Ăn xong, Thái thượng hoàng phái một vị cô cô đến, nói là để dạy dỗ ta. Ta ngoan ngoãn nghênh đón, không ngờ bà lại dạy ta… leo cây. Leo cây? Ta dù sao cũng là tiểu thư khuê các, leo cây coi ra thể thống gì! Nhưng, ở dưới mái hiên người ta thì phải cúi đầu, leo thì leo. Đổi bộ y phục, ta được dẫn đến gốc cây to nhất trong vườn. Vương cô cô chìa tay:
Mời tiểu chủ.
Ta nhìn cây, lại chỉ vào mình:
Ta?
Bà gật đầu. Ta ngơ ngác:
Ngài không chỉ dẫn vài câu trước sao?
Cần gì chỉ? Vô dụng! Ta đọc được câu ấy ngay trong mắt bà. Phẫn uất, ta xắn tay áo. Không phải leo cây thôi sao? Chó bị dồn vào đường cùng còn có thể nhảy tường, huống hồ là người.
Ta vòng trái ba lượt, vòng phải ba lượt, vẫn không tìm được chỗ bám. Vương cô cô tiện tay gọi một cung nữ làm mẫu, cô ấy vài cái đã leo tít lên cao, còn ta thì vẫn mù mờ. Người với người khác nhau thật! Ta và Vương cô cô đều thấy đối phương bất lực. Học nửa ngày, ta chỉ được chút da lông — run rẩy bám được cả tay lẫn chân vào thân cây, ngẩng xuống thì choáng.
Cô cô, mau cho người đỡ ta xuống, ta không được nữa.
Tiểu chủ, người nhảy xuống là được.
Không được, không được, mau đỡ ta một tay.
Phán Nhi bước tới đỡ ta, thì thầm:
Tiểu chủ đừng sợ, người mới leo có chút xíu.
Cô ấy giơ tay ước lượng — chỉ dài bằng một cẳng tay. Ta bất lực nhìn Vương cô cô:
Thế này coi như học xong chưa?
Thái thượng hoàng nói, tiểu chủ phải leo lên tận ngọn mới được.
Ngửa cổ nhìn lên, ta thấy còn khó hơn chuyện thị tẩm với ông lão kia.
7
Ta và các vị nương nương ở đây cũng hòa thuận, nhất là Lan Thái phi.
Nếu A Đoàn của ta còn sống, con của nó chắc cũng lớn cỡ ngươi rồi.
Lan Thái phi vừa nói vừa đẩy đĩa sữa đông đến trước mặt ta. Các vị nương nương đều thích cho ta ăn, chẳng khác nào nuôi thú cưng.
Ăn nhiều vào, sau này muốn ăn gì cứ đến chỗ ta.
Ta gật đầu:
Tạ Lan Thái phi nương nương.
Không cần cảm ơn." Bà bóp nhẹ má ta, tiếc nuối: "Đúng là đứa trẻ đáng thương.
Thật ra, trừ nhiệm vụ của Thái thượng hoàng ra, cuộc sống hiện tại của ta khá yên ổn, hòa khí một mảnh. Ăn xong một đĩa nhỏ long tu sô, bên Thái thượng hoàng đã sai người gọi ta. Ta đành lau miệng, cáo từ Lan Thái phi. Lì xì cho tiểu thái giám truyền lời, mới biết Thái thượng hoàng đang xem bắn cung. Ta thầm kêu không ổn, cụ nội ta văn võ song toàn, bắn cung trăm phát trăm trúng, trăm bước xuyên dương. Lẽ nào Thái thượng hoàng lại nhớ người xưa, định cho ta luyện thành tay bắn như thế? Trời biết ta leo cây còn chưa ra hồn. Nghĩ vậy, bước chân ta tự chậm lại, đầu óc quay mòng mòng, ngoài kéo dài thời gian thì chẳng tìm ra lý do thoái thác nào.
Thái thượng hoàng thấy ta đến chậm, chưa kịp hành lễ đã nói:
Tiểu nha đầu sao đi chậm vậy? Từ mai chạy thêm vài vòng quanh vườn, rèn luyện đi.
Ta loạng choạng quỳ xuống trước mặt ông:
Bệ hạ, xin nghĩ lại!
8
Thái thượng hoàng có nghĩ lại, nhưng không hẳn nghĩ kỹ — nên ngoài leo cây, ta mỗi ngày còn phải chạy thêm một vòng. Chưa ra quân đã chết tại chỗ, ta hận! Thái thượng hoàng gọi ta ngồi xuống, bảo cùng xem bắn cung. Cung mở như trăng tròn, tên đi như sao băng. Nhìn mãi, ta thấy bắn cung oai phong quá, so với leo cây và chạy vòng, ta tình nguyện học cái này hơn.
Đẹp chứ?
Ta gật mạnh:
Còn đẹp hơn thần thiếp tưởng tượng.
Thái thượng hoàng cười sang sảng, rồi lại nói đến cụ nội ta:
So với Cảnh Minh, bọn họ chỉ là trò trẻ con, chẳng đáng nhắc. Năm xưa, trẫm và Cảnh Minh hợp sức còn săn được cả hổ.
Nói đến hứng, ông chẳng buồn xem bắn cung nữa, tâm trí hoàn toàn đắm trong hồi ức. Kỹ năng nịnh bợ của ta nay đã thuần thục, lời khen tuôn ra không cần qua não. Nghe xong, Thái thượng hoàng thở dài tiếc nuối:
Chỉ tiếc trẫm giờ kéo không nổi cung.
Ông vịn tay thái giám đứng dậy chậm rãi, ta vội đến đỡ. Ông vỗ vai ta, ánh mắt kỳ vọng:
Nhưng tiểu nha đầu này có thể học.
Bệ hạ, thần thiếp e là không được.
Đừng lo, trẫm sẽ cho người kèm ngươi.
Ta hít sâu, giữ nguyên nụ cười, cúi mình tạ ơn. Sớm biết vào vườn hầu Thái thượng hoàng thành ra thế này, thì đã để ca ca ta đến, thậm chí phụ thân ta cũng được! Giờ hay rồi, biến ta thành lớp bồi dưỡng võ nghệ. Học thì học, mười tám môn binh khí học hết, miễn sao ta không vượt mặt cụ nội, kẻo cụ lại giao thêm nhiệm vụ mới.
9
Giờ Dần ở Xuân Hòa Viên, mặt trời còn chưa dậy. Mà ta, Diêu Thiều, tân phi của Thái thượng hoàng, người kế thừa của cụ nội, lại phải dậy giờ này để chạy bộ. Mà nói thật nhé, lúc này Xuân Hòa Viên còn náo nhiệt hơn ban ngày, toàn là người! Đầu tiên là gặp Du Quý Thái phi đang tản bộ, rồi Lương Thái tần cùng mấy vị khác. Lan Thái phi còn dúi cho ta một viên kẹo hoa quế. Cuối cùng, thở hồng hộc thì gặp Thái thượng hoàng, ông nhìn ta đầy vẻ hài lòng.
Chạy xong một vòng rồi à? Không cần dậy sớm thế.
Thần thiếp mới chạy nửa vòng.
Ánh nhìn hài lòng của ông lập tức biến mất, ông nhìn ta thất vọng, chỉ thiếu điều vỗ đùi mắng to.
Thôi, ngươi về đi.
Ta không dám than vãn, vội hành lễ cáo lui, cảm giác đôi chân vừa mềm nhũn giờ đã khỏe hẳn, sợ đi chậm một bước sẽ để ông đổi ý.
Tính ham ăn lười làm này phải sửa.
Bất ngờ nghe phía sau ông buông câu ấy, ta suýt quỳ xuống. Phán Nhi kịp thời đỡ:
Tiểu chủ cẩn thận.
10
Tết Trung Thu, Thái thượng hoàng khởi giá hồi cung, tiện thể đưa cả chúng phi tần cùng về. Ta ngồi chung xe ngựa với Du Quý Thái phi và Lan Thái phi, ngoan ngoãn bóc hạt tùng, nghe hai người họ oán trách Thái thượng hoàng. Du Quý Thái phi nói:
Thái thượng hoàng muốn gặp Hoàng thượng thì tự về xem, kéo theo chúng ta mấy bộ xương già này làm gì?
Chung quy là tuổi cao, đầu óc đôi khi cũng không còn minh mẫn.
Trong lòng ta liên tục gật gù đồng
